Mikroprojekty w programie INTERREG V-A 2014-2020
Mikroprojekty to małe transgraniczne przedsięwzięcia o charakterze niedochodowym. Służą one rozwijaniu i umacnianiu współpracy pomiędzy społecznościami lokalnymi po obu stronach granicy oraz tworzeniu podstaw do realizacji „dużych projektów”.
W perspektywie finansowej na lata 2014-2020, mikroprojekty na pograniczu polsko-słowackim realizowane będą w ramach projektów parasolowych wdrażanych w dwóch osiach priorytetowych Programu:
- oś. 1. Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza oraz
- oś. 3. Rozwój edukacji transgranicznej i uczenia się przez całe życie.
W Programie Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 realizowane będą 2 typy mikroprojektów:
- mikroprojekt indywidualny – mikroprojekt realizowany przez 2 partnerów z 2 krajów obszaru wsparcia (Polska i Słowacja), z zachowaniem 3 kryteriów współpracy (wspólne opracowanie mikroprojektu, wspólne wdrażanie mikroprojektu, wspólny personel); finansowany tylko przez jednego partnera (wnioskodawcę z Polski lub Słowacji) i składany odpowiednio po polskiej albo słowackiej stronie.
- mikroprojekt wspólny – mikroprojekt realizowany wspólnie przez co najmniej 2 partnerów (minimum po jednym z każdej strony granicy), z których jeden pełni funkcję Partnera Wiodącego. Mikroprojekt wspólny charakteryzuje się: wspólnym przygotowaniem, wspólnym personelem, wspólną realizacją i wspólnym finansowaniem (udział finansowy wnosi zarówno wnioskodawca, jak i partner mikroprojektu, przy czym wkład partnera wynosi minimum 10 % wartości mikroprojektu).
Mikroprojekty wspólne, opracowane przez partnerów z Polski i Słowacji, są składane przez partnera wiodącego do właściwego ze względu na jego siedzibę Euroregionu/WJT. Partnerzy posiadają odrębne budżety i podpisują wielostronną umowę na realizację mikroprojektu z właściwym Euroregionem oraz WJT.
Realizacja mikroprojektów wspólnych wzmacnia efekt transgraniczny i będzie preferowana, co znajdzie odzwierciedlenie w większej ilości punktów możliwej do uzyskania w trakcie oceny jakościowej mikroprojektu.
Mikroprojekty realizowane w ramach Programu Interreg V-A Polska-Słowacja są współfinansowane ze środków EFRR (Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) w wysokości do 85% wydatków kwalifikowalnych.
Mikroprojekt indywidualny
Dofinansowanie EFRR: 2 000 EUR – 50 000 EUR
Maksymalny całkowity budżet mikroprojektu wynosi 70 000 EUR
Mikroprojekt wspólny
Dofinansowanie EFRR: 2 000 EUR – 100 000 EUR
Maksymalny całkowity budżet mikroprojektu wynosi 140 000 EUR
Wnioski o dofinansowanie mogą składać:
- Podmioty posiadające osobowość prawną, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i których siedziby znajdują się na terenie obszaru wsparcia Programu,
- Podmioty nieposiadające osobowości prawnej, którym jednostka nadrzędna (posiadająca osobowość prawną) udzieli pełnomocnictwa i która przejmie odpowiedzialność finansową za realizowany mikroprojekt (BW mikroprojektu/mikrobeneficjentem jest podmiot nieposiadający osobowości prawnej),
- Podmioty posiadające osobowość prawną ubiegające się o dofinansowanie w imieniu jednostki podległej, która będzie realizować mikroprojekt (we wniosku o dofinansowanie mikroprojektu wskazywana jest jednostka realizująca mikroprojekt i miejsce jego realizacji).
Partner wiodący/mikrobeneficjent i partnerzy mikroprojektu co do zasady powinni pochodzić z obszaru danego projektu parasolowego, ale mogą też pochodzić spoza tego obszaru, o ile ma to uzasadnienie z punktu widzenia celów mikroprojektów oraz o ile mikroprojekt realizowany jest na obszarze danego projektu parasolowego lub przynosi mu korzyść (w tym wypadku alokacja przeznaczona na dofinansowanie mikroprojektów może wynieść maksymalnie 20% alokacji przeznaczonej na realizację mikroprojektów w danym PP).
W szczególności o dofinansowanie mogą się ubiegać:
- organy administracji rządowej i samorządowej, ich związki i stowarzyszenia,
- jednostki ustanowione przez państwo lub samorząd w celu zapewnienia usług publicznych,
- organizacje pozarządowe non-profit,
- Europejskie Ugrupowania Współpracy Terytorialnej,
- instytucje systemu oświaty i szkoły wyższe,
- placówki kształcenia zawodowego,
- jednostki naukowe,
- kościoły i związki wyznaniowe.
Każdy z tych podmiotów musi:
- być podmiotem o charakterze niedochodowym,
- mieć stabilne i wystarczające źródło finansowania tak, aby mógł sprostać celom i działaniom określonym w mikroprojekcie,
- być bezpośrednio odpowiedzialny za przygotowanie i zarządzanie mikroprojektem.
Listę kwalifikowalnych partnerów w programie zawiera załącznik nr 1 do Podręcznika Mikrobeneficjenta.
Podobnie, jak w perspektywie finansowej na lata 2007-2013, w Programie Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 w ramach mikroprojektów wspierane będą przedsięwzięcia o charakterze transgranicznym i niekomercyjnym (niedochodowym). Działaniom miękkim będzie mogła towarzyszyć realizacja małych inwestycji. Poniżej przedstawiamy katalog przykładowych działań (szczegółowy zakres typów możliwych do zrealizowania działań, zawiera Podręcznik mikrobeneficjenta), które będą mogły być realizowane w ramach mikroprojektów:
- Utworzenie nowych oraz modernizacja już istniejących transgranicznych szlaków turystycznych łączących po obu stronach granicy miejsca dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego: ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, szlaków przyrodniczo-krajobrazowych, tematycznych szlaków kulturowych, których przynajmniej fragment biegnie przez granicę między Polską i Słowacją. Wytyczone po obu stronach granicy szlaki muszą łączyć się ze sobą bezpośrednio lub stanowić część większej spójnej sieci szlaków.
- Budowa lub modernizacja transgranicznej infrastruktury rekreacyjnej, jako uzupełnienia transgranicznych szlaków (np. punkty widokowe), bądź zapewnienie wygodnego do nich dotarcia.
- Modernizacja obiektów dziedzictwa kulturowego znajdujących się na transgranicznych szlakach turystycznych.
- Działania w zakresie współpracy między instytucjami w tym współpracy międzysektorowej (np. wspólne wystawy, systemy biletowe, organizacja konferencji tematycznych, opracowanie i wdrażanie wspólnych transgranicznych standardów i wytycznych w zakresie ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego).
- Działania na rzecz integracji transgranicznej i budowania wspólnej tożsamości (np. zajęcia poświęcone dziedzictwu historyczno-kulturowemu i ekologii).
- Wspólna transgraniczna promocja poświęcona dziedzictwu kulturowemu i przyrodniczemu terenu pogranicza (np. kampanie promocyjne i marketingowe w tym: organizacja i udział we wspólnych targach, konferencjach, dystrybucja materiałów promocyjnych, realizacja wspólnych produktów medialnych).
- Działania na rzecz wspólnej ochrony środowiska naturalnego.
- Wspólne opracowanie i promocja oferty edukacji specjalistycznej i zawodowej.
- Realizacja transgranicznych działań wspierających włączenie społeczne i partycypację społeczną (np. kursy, studia podyplomowe, programy i szkolenia).
Euroregion Beskidy wraz z Wyższą Jednostką Terytorialną w Żylinie zarządza mikroprojektami z części uprawnionego obszaru obejmującej:
po stronie polskiej:
- Podregion tyski: powiat pszczyński,
- Podregion bielski: powiat cieszyński, powiat bielski, powiat żywiecki,
- Podregion oświęcimski: powiat oświęcimski, powiat wadowicki, powiat suski,
- Podregion krakowski: gmina Pcim w powiecie myślenickim
po stronie słowackiej:
- Samorządowy Kraj Żyliński:
- Okres Bytča,
- Okres Čadca,
- Okres Kysucké Nové Mesto,
- Okres Žilina,
- Okres Martin,
- Okres Turčianske Teplice,
- Okres Námestovo
Obszar wsparcia projektu parasolowego, którego Partnerem Wiodącym jest Euroregion Beskidy, zaznaczono zieloną obwódką.
Okres realizacji mikroprojektu nie może być dłuższy niż 12 miesięcy. W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach, okres jego realizacji może być za zgodą Euroregionu/WJT wydłużony do 18 miesięcy.
UWAGA!!!! Poniesienie przez partnerów ostatnich wydatków i uzyskanie wszystkich dokumentów stanowiących podstawę uznania wydatków za kwalifikujące się do objęcia wsparciem w ramach mikroprojektu, co jest rozumiane jako finansowe zakończenie mikroprojektu, musi nastąpić w czasie trwania rzeczowej realizacji mikroprojektu.
Wskaźnik produktu programu:
Obowiązkowo przynajmniej jedno zadanie w mikroprojekcie musi wypełniać wskaźnik produktu programu, najlepiej opisujący produkty, które mają zostać wytworzone w efekcie jego realizacji. Mikroprojekty mogą realizować także wskaźniki własne produktu, a także inne programowe wskaźniki produktu określone w dokumencie programowym.
Wskaźniki produktu dostępne do wyboru przy realizacji mikroprojektów w ramach 1 osi priorytetowej:
- Wskaźnik 1.1 Liczba nowych transgranicznych produktów turystycznych
(Transgraniczny produkt turystyczny – oparta na wspólnym potencjale przyrodniczym i historyczno-kulturowym pogranicza transgraniczna oferta, funkcjonująca jako jedna spójna koncepcja oparta o rozproszoną strukturę podmiotów, atrakcji, miejsc, punktów obsługi, obiektów, posiadająca wspólny, wiodący wyróżnik (markę) produktu)
- Wskaźnik 1.2 Długość nowych zmodernizowanych lub udoskonalonych transgranicznych szlaków rekreacyjnych
(Transgraniczny szlak rekreacyjny – wytyczona w terenie trasa do odbywania wycieczek, oznakowana jednolitymi znakami i wyposażona w urządzenia informacyjne zapewniające bezpieczne i spokojne jej przebycie, którego przynajmniej fragment wytyczony jest przez granicę między PL a SK lub przebiega po linii granicy lub łączy się z takim szlakiem i umożliwia przemieszczanie się turystów różnych narodowości, np. dzięki międzynarodowym oznaczeniom)
- Wskaźnik 1.5 Liczba „miękkich” działań transgranicznych promujących dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze pogranicza
(Transgraniczność działań – oznacza, że działania te podejmowane są przy współpracy partnerów z polsko-słowackiego pogranicza oraz mają na celu zachowanie i ochronę wspólnych dla państw pogranicza zasobów kulturowych i przyrodniczych)
- Wskaźnik 1.6 Liczba zmodernizowanych elementów obiektów dziedzictwa kulturowego po zakończeniu prac zakończeniu prac restauracyjnych i konserwatorskich.(Zmodernizowane elementy obiektów dziedzictwa kulturowego po zakończeniu prac restauracyjnych i konserwatorskich realizowane w ramach mikroprojektów i znajdujące się m.in. na transgranicznych szlakach turystycznych.)
- Wskaźnik 1.9 Liczba organizacji uczestniczących w transgranicznych projektach na rzecz dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego(Organizacje uczestniczące w mikroprojektach na rzecz dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, w tym w mikroprojektach szkoleniowych dla przewodników, konserwatorów i przedstawicieli instytucji zaangażowanych w działania na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego pogranicza.)
- Wskaźnik 1.12 Liczba nowych/zmodernizowanych transgranicznych e-produktów i e-usług
(E-produkt, e-usługa-istniejące na nośniku informacji narzędzie, aplikacja, program lub oferowana drogą elektroniczną usługa, służące realizacji celów edukacyjnych, rozrywkowych, informacyjnych oraz do obsługi i promowania zasobów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego pogranicza. Wskaźnik obejmuje też kampanie informacyjne i promocyjne prowadzone za pomocą elektronicznych narzędzi komunikacji, cyfryzację i cyfrową wymianę zasobów, itp.)
Wskaźniki produktu dostępne do wyboru przy realizacji mikroprojektów w ramach 3 osi priorytetowej:
- Wskaźnik CO44 Liczba uczestników wspólnych inicjatyw lokalnych na rzecz zatrudnienia i wspólnych szkoleń
Liczba osób uczestniczących w transgranicznych programach/inicjatywach w szkołach średnich, w sektorze edukacji specjalistycznej i zawodowej oraz we wspólnych szkoleniach (np. transgraniczne programy /inicjatywy edukacji specjalistycznej i zawodowej realizowane przez szkoły, staże, programy pilotażowe i stypendialne, wizyty studyjne dla uczniów i studentów w placówkach i szkołach kształcenia specjalistycznego i zawodowego.
- Wskaźnik 4.3 Liczba wspólnych inicjatyw lokalnych na rzecz zatrudnienia i wspólnych szkoleń
Liczba działań realizowanych na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz zatrudnienia. Działania mające na celu określenie potrzeb w kontekście edukacji specjalistycznej i zawodowej (np. identyfikacja wspólnych problemów i luk w ofercie edukacyjnej, realizacja wspólnych procesów edukacyjnych i działań w zakresie doradztwa zawodowego na transgranicznym rynku pracy, a także dostosowanie programów edukacyjnych do aktualnych wymogów rynku pracy, w tym współpraca między instytucjami w zakresie staży i praktyk zawodowych).
Wskaźniki produktu (programu i własne) obrazują bezpośredni, materialny efekt realizacji mikroprojektu, który jest mierzony konkretnymi wielkościami (np.: liczba kilometrów szlaków, liczba przeprowadzonych kampanii promocyjnych, liczba uczestników inicjatyw lokalnych) oraz służą monitorowaniu realizacji jego celów.
Istotne jest, by wartości docelowe wskaźników były wartościami realnymi, opartymi na rzetelnym planowaniu realizacji mikroprojektu, ponieważ podpisując umowę o dofinansowanie mikroprojektu partner wiodący zobowiązuje się do osiągnięcia wskaźników na wskazanym we wniosku poziomie
UWAGA!!! Niezrealizowanie zadań, do których został przypisany programowy wskaźnik produktu (nieosiągnięcie zaplanowanych wskaźników produktu programu) skutkuje rozwiązaniem umowy o dofinansowanie.
Wskaźnik rezultatu:
Na etapie składania wniosku o dofinansowanie dla mikroprojektu należy określić także co najmniej jeden programowy wskaźnik rezultatu, do którego realizacji przyczyni się dany mikroprojekt:
Dla osi priorytetowej 1. Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza może to być:
- Docenienie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego pogranicza przez lokalną ludność i/lub
- Docenienie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego pogranicza przez turystów spoza obszaru.
Dla osi priorytetowej 3. Rozwój edukacji transgranicznej i uczenia się przez całe życie zaplanowano jeden wskaźnik:
- Jakość usług z zakresu edukacji na całym pograniczu mierzona jako wskaźnik zadowolenia osób korzystających z takich usług.
Dla wskaźnika rezultatu nie określa się wartości bazowej i docelowej, gdyż wartości te zostały określone na poziomie Programu i służą monitorowaniu osiągania przez Program celów szczegółowych.